9% plastiku
Do tej pory przetworzono zaledwie ok. 9% wyprodukowanego na całym świecie plastiku (ONZ)
68% gatunków
Od początku lat 70. XX wieku liczba gatunków na Ziemi spadła o 68% (ONZ)
30 drzew
Przeciętna instytucja kultury zużywa 400 ryz papieru rocznie – to ok. 30 drzew średniej wielkości
Świat, jaki znamy, znalazł się w krytycznym momencie. Z raportów międzynarodowych komisji dowiadujemy się o zdegradowanym stanie środowiska, utraconej biologicznej stabilności ekosystemu, w którym żyjemy, o kolejnych wyginiętych gatunkach. Ostatnie naturalne lasy są obejmowane zwyczajową gospodarką leśną, która unicestwia środowisko życia milionów organizmów, degraduje krajobraz. Globalna gospodarka, nastawiona na eksploatację zasobów ludzkich i pozaludzkich, odciska piętno na jakości wody, powietrza, żywności, krytycznym stanie nierówności ekonomicznych, klasowych i rasowych. Kryzys ekologiczny i klimatyczny wywołuje lawinę pozostałych kryzysów.
Mamy mało czasu, żeby podjąć radykalne, systemowe działania, które pozwolą zmniejszyć tempo zachodzących zmian. Temat jest lekceważony przez organy władzy na każdym szczeblu.
Kryzys klimatyczny tworzy kontekst, który będzie z nami nieustannie. Będzie się objawiać poprzez zmiany zauważalne na co dzień: nowe regulacje środowiskowe, gwałtowne wydarzenia atmosferyczne, ale też zmiany polityczne, społeczne, ekonomiczne – które wówczas będą wymagały gwałtownych adaptacji do nowych warunków. Dzisiaj potrzebna jest głęboka zmiana sposobu życia gospodarczego, społecznego, politycznego, kulturalnego i artystycznego.
Kultura i sztuka nie są uprzywilejowane. Pozostają w takim samym stopniu uwikłane w system światowej gospodarki opartej na nadmiernej eksploatacji zasobów naturalnych, dynamicznej dystrybucji dóbr i towarów oraz dużej mobilności. Kultura, tak jak inne dziedziny aktywności człowieka, musi podjąć wyzwanie ekologizacji. Jej celem jest radykalna zmiana wyobrażeń, praktyk i zwyczajów, na których opiera się nasza rzeczywistość. Wiemy, że przyrodnicza odporność i społeczna sprawiedliwość to fundamenty zapewniające dobre życie. Wiemy, że opiera się ono na wspólnotowości, życzliwości i trosce o cały ekosystem ziemski. Polityka umiaru to odpowiedzialność za sposób, w jaki żyjemy, za relacje, jakie tworzymy, za kulturę, w której uczestniczymy. Wskazuje na potrzebę myślenia w obrębie wspólnych celów, wspólnych dóbr, współpracy i wzajemności. Musimy na nowo wymyślić znaczenie i wpływ sztuki, pojedynczych twórców i twórczyń oraz instytucji.
W realiach globalnego kryzysu klimatycznego instytucje kultury i sztuki, przez wzgląd na ich zasięg oddziaływania, mogą stać się nieocenionymi platformami dystrybucji wiedzy i wrażliwości – dawać głos różnym grupom, prowadzić edukację ekologiczną, oswajać ze zmianą wyobrażeń dotyczących tego, co określamy jako dobre życie. Wreszcie: mogą dołączyć do globalnego ruchu klimatycznego. W praktyce oznacza to konieczność zmian – ustalenia ekologicznych priorytetów w misji instytucji, ich programach i budżetach.
Jeśli pracujesz w instytucji kultury, należysz do organizacji działającej w obszarze kultury, jesteś niezależną praktyczką lub niezależnym praktykiem sektora kultury – dołącz do zielonej rewolucji!
Podpisz, wdrażaj i promuj deklarację Kultura dla Klimatu! Sygnując ją, potwierdzasz, że minimalizowanie negatywnego wpływu człowieka na środowisko jest ważnym celem dla Ciebie i Twojej organizacji. Deklarujesz chęć wprowadzania proekologicznych rozwiązań w swoich codziennych praktykach i budowania świadomości ekologicznej. Deklarujesz troskę o lokalny ekosystem. Czerpiąc z zasobów wspólnej wiedzy dotyczącej proekologicznych praktyk w kulturze, deklarujesz gotowość do dzielenia się swoimi doświadczeniami z innymi organizacjami. Wspierasz budowanie platform współpracy, zachęcasz innych do podejmowania inicjatyw dla klimatu. Indywidualnymi działaniami wpływasz na zmiany systemowe i je wzmacniasz.
Kryzys klimatyczny – razem możemy więcej
Pod koniec 2021 roku kolektyw Kultura dla Klimatu połączył swoje siły z Fundacją Nowych Działań. Publikacja przewodnika Kultury dla Klimatu pokazała, że potrzebne jest wprowadzanie proekologicznych rozwiązań w inicjatywach artystycznych, programach kulturalnych, w codziennych działaniach instytucji kultury. Współpraca z Fundacją umożliwi wdrażanie formatów i działań przyjaznych środowisku naturalnemu i społecznemu. Razem możemy więcej!
